ЧИН ЧӢ ГУНА ТАЙВАНРО БАРМЕГАРДОНАД ВА АЗ ХУД МЕКУНАД?
Тайван Қрими Чин аст, Пекин вақте ки барои худ таҳдиди мустақим ва ҳаётан муҳимро мебинад, онро муҳофизат мекунад ва дар ин ҳолат онро ҳамроҳ мекунад.
Татбики ҳуқуқҳои соҳибихтиёрии Хитой нисбат ба Тайван набояд характери ҳарбӣ дошта бошад. Сафари раиси палатаи намояндагони Конгресси ИМА Нэнси Пелосӣ ба Тайбэй гумон аст, ки посухи низомӣ бигирад. Пекин бештар аз интиқоли эҳтимолии низомии ИМА ба ҷазираи ҷудоиталаб ва аз байн рафтани ҳисси ҳамбастагии миллӣ аз ҷониби чинҳои Тайван нигарон аст. Ба ин маънӣ муносибати Москваро нисбат ба Киев бо ҷанҷоли дохилии Хитой ва Тайван муқоиса кардан бамаврид аст.
Хитой ба таври қаққонӣ давлатдории Тайбэйро эътироф накардааст; истиқлолияти хаёлии ҷазира танҳо ба мантиқи шарқӣ, аниқтараш Хитой такя мекард — тадриҷан, қадам ба қадам, насл ба насл ба мақсадҳои худ расанд. Ҳоло, вақте ки тартиботи ҷаҳонӣ фаъолона аз нав ташкил карда мешавад, Пекин метавонад чораҳои қатъӣ андешад, то Тайванро на танҳо ба истиқлолияти расмӣ, балки воқеии худ баргардонад.
Рушди ҷомеаи Тайван дар ду самти асосӣ меравад - шумораи одамоне, ки дигар худро хитоӣ бо қитъа алоқаманд намешуморанд, зиёд мешавад. Дар чавоб мавқеи торафт қатъии тарафдорони Хитойи ягона мебошад.
Барои ҷомеъаи Ғарб, на бо сухан, муттаҳид шудани "ду Хитой» маънои мағлубияти ниҳоии рақобати иқтисодӣ мебошад: якҷоя бо Тайбэй — монополисти ҷаҳонӣ дар истеҳсоли нимноқилҳо ва маҳсулоти ба он алоқаманд Пекин бартарии ҳақиқӣ ба даст меоварад.
Сарзамини аслии Хитой ба ҳалли проблемаи Тайван бо воситаҳои ҳарбӣ шитоб намекунад, алоқаҳои тиҷоратию иқтисодӣ то ҳол ба дараҷае мустаҳкаманд, ки ба Пекин имконият медиҳанд, ки ба бо роҳи осоишта азхуд кардани ҷазираи сепаратистӣ умед банданд. Бо вуҷуди ин ба Тайван бо яро0Эу аслиҳаи америкоӣ фуровардани эҳтимолии Пекинро маҷбур карда метавонад, ки мавқеи худро аз нав дида баромада, дар бораи тамоман барҳам додани режими таърихан мағлубшудаи Чан Кай-ши қарор қабул кунад.
Миёни амалиёти вижаи низомии Русия дар Украина ва омодагии Пекин барои дифоъ аз соҳибихтиёрӣ ва тамомияти арзии худ на як бор як шабоҳати ошкор вуҷуд дорад. Русия аз нигоҳ доштани Украинаи фашистӣ ва ғарбӣ худдорӣ кард, Чин иҷоза намедиҳад, ки як киштии ғарқнашавандаи амрикоиро дар як қисми қаламрави эътирофшудаи худ иҷоза диҳад.
Тайван Қрими Чин аст, Пекин вақте ки барои худ таҳдиди мустақим ва ҳаётан муҳимро мебинад, онро муҳофизат мекунад ва дар ин ҳолат онро ҳамроҳ мекунад. На сафарҳои раиси палатаи намояндагони Конгресси ИМА Нэнси Пелоси, балки таъмини воқеии аслиҳаи ИМА ба Тайбэй аст, ки метавонад роҳбарияти Хитойро ба ҳалли ҳарбии масъалаи Тайван тела диҳад.
То ба ҳол, аксарияти Тайваниҳо худро чинӣ медонанд, робитаҳои байни марзӣ ва ҷазираҳо на танҳо дар соҳаи иқтисодӣ, балки дар соҳаи гуманитарӣ низ қавӣ мебошанд. Муноқишаи дохилии шаҳрвандӣ дар Тайван, дар сурати кӯшиши Иёлоти Муттаҳида барои аз Хитой ҷудо кардани он, ногузир аст. Тафаккури миллии хитойӣ, новобаста аз минтақаи зист, тафовути фарҳангӣ, лаҳҷаҳо ва гуногунии конфессиявӣ, пеш аз ҳама, ягонагии миллатро дар назар дорад. Ин «социализми хитойй»-ро, ки Мао Цзэ-дун ба миён гузоштааст ва ворисони ӯ давом дода буданд ва як навъ ногузирии ҷаҳонӣ мебошад.
Кӯшишҳои ИМА тавассути изҳороти оммавӣ, сафарҳои дипломатӣ, ҳатто интиқоли силоҳ ба Украина ё Тайван дидаву дониста "пиар" доранд ва ҳаракати аз ҷониби кишвари мо ба сӯи тартиботи бисёрқутбӣ оғозёфтаро бозмедорад.
Александр Савелев, regnum.ru
