ҚИССАҲОИ ҚУРЪОНӢ-5

ҚИССАИ ҲАЗРАТИ СОЛИҲ (а)

МЕРОС

Баъди он, ки Худованд қавми Одро ба сабаби қабул накардани таълимот ва дастуроти паёмбарашон Ҳуд (а) ҳалок сохт, пас аз ҳамаи ин давраи маданият ва пешрафти қавми дигаре зоҳир шуд, ки онҳо қавми Самуд буданд. Худованд барои онҳо неъматҳои зиёдтареро нисбати мардуми пешин инъом карда буд. Хонаҳо ва қасрҳои устувор бино намуда, дорои боғу бӯстон ва чашмаҳои зулол буданд.

Локин афсӯс, ки ақлашон аз мардуми пеш аз инҳо гузашта пурратару расотар набуд. Бутҳо ва ҳайкалҳои сангинро парастиш менамуданд ва гумон доштанд, ки зиндагӣ бо ин фаровониаш ва осу¬дагиаш ҳамин тавр барои онҳо боқӣ мемонад ва фано намешавад.

РИСОЛАТ ВА ПАЁМБАРӢ

Дар ҳолате, ки ин қавм бо куфру нодонӣ ҳаёт мебурданд, Худо¬ванд барои онҳо паёмбар фиристод. Номи ин паёмбари олиқадр Солиҳ (а) буд ва ӯ марди бузургу соҳиби ақли солиму олие буд. Ба Павардигори якто имон овард, пас Аллоҳи якто ӯро барои раҳнамоии ҳамин нодонони гумроҳ интихоб намуд. Ӯ мардумро ба сӯи ибодат ва парастиши Худои якто ва бемислу монанд хонда ваъда мекард, Худованд зотест, ки мардумро офаридааст, заминро барои онҳо обод кардааст ва неъматҳои фаровонро барои онҳо арзонӣ намудааст.

Сипас аз парастиши бутҳо ва ҳайкалҳое, ки бо дасти худашон месохтанд манъашон менамуд ва барои онҳо мефаҳмонид, ки ин бутҳо фоидаву зарар оварда наметавонанд ва Худованд ҳар чӣ хоҳад мекунад. Солиҳ (а) барои онҳо тазаккур медод, ки ӯ ҳам монанди онҳо инсон аст ва фоидаву нафъу некбахтии онҳоро мехоҳад. Онҳоро даъват намуд, то тавба намоянд ва аз Худованд талаби мағфират намоянд, Аллоҳи якто шунаво ва қабулкунандаи тавба аст. Тавбакунандагонро мебахшад.

САРКАШӢ

Локин гӯшҳо нашуниданд, қуфли дилҳо кушода нашуд ва чашмҳо надиданд. Қавм, паёмбар будани Солиҳ (а) - ро инкор кард ва даъваташро истеҳзо ва масхара карданд ва бо ин иктифо накарда барои ӯ гуфтанд:

- Эй Солиҳ … Дар ҳақиқат мо туро ҳамчун як шахси оқил ва рашид мешиносем. Дар зиндагӣ аз ту машварат ва маслиҳат мегирем, чӣ шуд туро ки имрӯзҳо суханҳои пасти бе фоида мегӯӣ? Он талаби бахшишу тавба чист, ки ту моро даъват мекунӣ? Дар ҳақиқат, мо он чизеро, ки падару бобоямон аз бутҳо ва худоён ибодат мекарданд парастиш менамоем. Мо аз гуфтаҳои ту дар шубҳа ҳастем ва омода нестем, ки суханони туро тасдиқ кунем ва аз пайравии аҷдоду авлоди худ барои ту шуда даст кашиданӣ нестем.

БИМ ДОДАН

Вақте, ки Солиҳ (а) аз қавмаш ин суханро шунид бо сабру таҳаммул ҷавоб дод:

-Эй мардум! Чизеро, ки ман барои шумо мегӯям ҳақ ва дуруст аст ва чизеро, ки шумо парастиш менамоед ботил ва нодуруст аст. Ман аз қаҳру ғазаби Худованд болои шумо метарсам. Баъди ин, ки барои шумо молу қасру боғҳои фаровон ато намуд, аз Худованд талаби бахшиш намоед. Ман паёмбари Худо ҳастам аз шумо молу раёсат талаб надорам, фақат мехоҳам шуморо ҳидоят намоям, ки роҳи росту дурустро ёбед ва фикр намоед. Аҷру мукофоти маро Парвардигори олам хоҳад дод. Агар шумо имон ва Исломро қабул на¬моед Худованд неъматҳояшро барои шумо зиёдтар мегардонад.

МУСТАЗЪАФИН ВА КАМБАҒАЛОН

Дар ҳар қавм, эй бародаронам, мардуми боақле ёфт мешаванд, ки насиҳатҳоро дӯст медоранд.
Дар қавми Самуд нафари каме аз мустазъафин буданд ва мефаҳмиданд, ки бойгарӣ фоидае надорад. Онҳо фаҳмиданд, ки суханҳое Солиҳ (а) мегӯяд дуруст ва ҳақ мебошад, бут ва ҳайкалпарастӣ фоида надорад, агарчанде, ки падару бобоҳо онҳоро парастиш карда бошанд.

Дилҳои ин нафарҳо ба сӯи дини нав кушода шуд ва Исломро қабул карданд ва имон оварданд. Ҳамин тариқ ба Солиҳ (а) баъзе қавмаш имон оварданд ва гувоҳӣ доданд, ки нест Худое ҷуз Худои якто ва Солиҳ (а) фиристодаи Худост.

САБР ВА КӮШИШ

Аммо касоне, ки такаббурӣ ва калонӣ карданд, ба куфру саркашии худ идома доданд, бутпарастӣ мекарданд ва ба Солиҳ (а) гуфтанд:

- Дар ҳақиқ,ат туро шайтонҳо ҷоду кардаанд ва ту девонавор ҳарф мезанӣ, аз дини аҷдодӣ ва бобоӣ рӯ гардондаӣ. Локин ӯ дар муқобили фиребу найранги онҳо сабр ва даъваташро идома дода гуфт:

- Эй мардум, агар ман дини ҳақро тарк кунам ва мисли шумо бе дин шавам шумо азоби Худоро аз ман дур карда наметавонед ва локин агар шумо имон оварда дар Ислом дохил шавед, Худованд шуморо рӯзи қиёмат дохили ҷаннат мегардонад.

- Эй мардум, шумо беҳудагӯӣ мекунед, ақлҳоятонро кор намефармоед ва хоҳишоти нафсонии худро пайравӣ менамоед, бинобар ин аз зумраи кофирон шудаед.

ТАРСУ БИМ

Вақте мардум имону боварӣ ва устувории Солиҳ (а) - ро дар ақидааш диданд, сарватмандон ва мансабдорон бим аз он карданд, ки рӯзе мӯъминон зиёд мешаванду қувват мегиранд. Онҳо аз молу матоъ ва мансабҳои худ тарсиданд ва дар андешаи он шуданд, ки бо баробари зиёд шудани мӯъми¬нон чӣ гуна зиндагӣ хоҳанд кард?

Кофирон дар фикри ҳалли мушкилот шуданд. Бинобар ҳамин ба қароре омаданд, ки аз Солиҳ (а) чизеро талаб намоянд, ки ӯ аз ӯҳдааш набарояд. Дар он сурат мардум дар атрофаш ҷамъ нахоҳанд шуд ва ӯ сусту нотавон хоҳад гашт.

ТАЛАБИ МӮЪҶИЗА КАРДАНД

Кофироне, ки имон намеоранд онҳо мехоҳанд мардум ба амсоли онҳо бошанд ва аз имону Ислом дур бошанд, то сафи эшон зиёдтар шавад. Онҳо гумон доштанд, ки агар чизеро аз Солиҳ (а) талаб кунанд ва аз ӯҳдаи он кор набарояд, мақсади онҳо ҳосил мешавад, яъне мардум дигар ба суханонаш гӯш нахоҳанд дод.

Кофирони қавми Солиҳ (а) ба наздаш омада, аз ӯ талаби мӯъҷиза намуданд, то ин мӯъҷиза ба паёмбар ва Расули Худо будани вай далолат намояд.

Ба Солиҳ (а) гуфтанд: Агар хоҳӣ, ки даъвати туро қабул намоем ва имон оварем, пас мӯъҷиза биёр то мо туро бовар намоем... Дар акси ҳол агар мӯъҷиза нишон надиҳӣ мо чун бутпараст ва ҳайкалпараст боқӣ хоҳем монд.

ШУТУР

Солиҳ (а) бо иҷозати Худованди бемислу монанд наметавонист он чизеро, ки онҳо талаб доштанд, иҷро намояд. Чӣ гуна ӯ метавонист мӯъҷиза биофарад, дар ҳоле, ки ӯ низ мисли онҳо башар аст?

Худованд медонист, ки кофирон бо вуҷуди дидани мӯъҷиза имон намеоранд, локин барои ботил сохтани куфру қасди онҳо уштури аҷиберо барои онҳо (чун мӯъҷиза) фиристод.

Мӯъҷиза буданаш аз он ҷо маълум мешуд, ки рӯзе об менӯшид ва рӯзи дигар наменӯшид, то ки мардум аз чашма истифода баранд.

Пешвоямон Солиҳ (а) ба мардум гуфт:

Худованд ин шутурро ҳамчун мӯъҷиза фи¬ристод, як рӯз шутур аз чашма об менӯшад ва рӯзи дигар шумо бо навбат, эҳтиёт бошед, шутурро зарар нарасонед ва ин тартибро ҳам вайрон накунед.

ТАРСУ БИМ АЗ КОФИРОН

Солиҳ (а) медонист, ки кофирон аз ин мӯъҷиза (шутур) метарсанд ва қасди куштанаш мекунанд, бинобар ҳамин борҳо ба назди мардум рафта ба онҳо мегуфт: Шутурро зарар нарасонед, ки ба азоби Худованд гирифтор мешавед.

Локин кофирон диданд, ки ин мӯъҷизаи ошкор аст ва аз паёмбарии Солиҳ (а) далолат мекунад, бими он доштанд, ки сафи мӯъминон зиёд гаштаву дигарон имон овардаву бовар мекунанд. Онҳо дигар аз Солиҳ мӯъҷиза нахоста дар фикри дигаре шуданд.

МАСЛИҲАТ

Кофирон хавф аз он шутур доштанд, ки мардум ба ин мӯъҷиза бовар менамоянду давлату бойгарӣ аз дасти онҳо хоҳад рафт. Ҳама фикру зикри худро пайи он равон намуданд, ки чӣ гуна ин мӯъҷизаро аз худ дур созанд ва ягона роҳи халосиро дар куштани шутур диданд. Ва оқибат ба хулосае омаданд, ки вақти аз обхӯрӣ омадани шутур ӯро дар роҳ куштаву аз ин мӯъҷизаи барои онҳо хавфнок наҷот хоҳанд ёфт.

КУШТАНИ ШУТУР

Як гурӯҳи кофирон барои куштани шутур баромада дар вақти аз обнӯшӣ баргаштанаш яке аз онҳо ӯро бо найза зада дигарҳо болои шутур ҳамла мекунанд ва сарашро аз тан ҷудо менамоянд. Сипас назди Солиҳ (а) омада мегӯянд: Мегуфтӣ, ки агар шутурро осебе расад болоятон азоб меояд, ҳамчунон, ки шутурро овардӣ биёр ин азобҳоро. Мо шутурро куштем ва парвои ту ва азобе надорем.

Паёмбар Солиҳ (а) ба онҳо гуфт: Пеш аз азобу шиканҷа хуб мастӣ кунед… ман шуморо огоҳ намудам, ки ба шутур осеб нарасонед ва ӯро накушед, шумо бошед ба суханони ман гӯш надодед, пас мунтазири азоб шавед.

ҶИСМҲОИ БЕҶОН

Солиҳ (а) суханашро идома дода гуфт: Дар ҳақиқат ваъдаи Худо ҳақ аст… Азобаш наздик аст ва имрӯз ё фардо хоҳад омад. Кофирон бошанд масхара мекарданду мегуфтанд: Зудтар азобро биёр, ку бубинем.

Онҳо қасд карданд, ки Солиҳ (а) ва аҳли оилаашро дар ҳолати хоб ба ҳалокат расонанд. Локин Худованд паёмбар ва дигар мӯъминонро, ки ҳамроҳи ӯ буданд фаромӯш накард.

Азоби Худовандӣ нимашаб болои кофирон омад. Раъду барқ ва садои даҳшатнок ҳамаҷоро фаро гирифт ва кофирон ба ин азоб тоб наоварда ҳама ба ҳалокат расиданд.

Чун субҳ Солеҳ (а) аз хоб бедор гашт, фаҳмид, ки Худованд кофиронро ҳалок сохтаву ӯ ва дигар мӯъминонро аз он азоб наҷот додааст. Баъдан ба ҳамроҳонаш рӯ оварда гуфт: Эй мардум, дар ҳақиқат ман рисолати Парвардигорамро ба шумо расондам ва шуморо насиҳат кардам. Локин шумо насиҳаткунандагонро дӯст намедоред…

(идома дорад)