БАҲСИ "РОҒУН" ДАР ҲАМОИШИ ОБ ДАР ДУШАНБЕ
Тарҳи сохтмони нирӯгоҳи обии "Роғун" дар кунфронси “Об барои ҳаёт” дар Душанбе баҳсу ихтилофоти шадидеро миёни намояндагони Тоҷикистон ва ҳайъати Ӯзбакистон ба миён овард. Галина Саидова, муъовини аввали вазири иқтисоди Ӯзбакистон, ки дар ин ҳамоиш ширкат дошт, рӯзи сешанбеи 8 июн эълом кард, ки кишвараш бар ин назар аст, ки сохтмони нирӯгоҳҳои бузург хатар дорад, зеро ин нирӯгоҳҳо дар минтақаи заминларзаи 9-дараҷаӣ сохта мешаванд.
Вай афзуд, ки агар нирӯгоҳи бузурги "Роғун" дар натиҷаи заминларза хароб шавад, ин ҳодиса метавонад як қисми Ӯзбакистонро зери об монад.
Бими заминларза
Вай гуфт: "Ҷаъмоварии оби зиёд ва сохтани банди 350-метра метавонад мӯҷиби заминларзаи шадид дар минтақа шавад. Оқибати он чи хоҳад шуд, касе намедонад. Дар ин сурат тамоми сокинони на танҳо Ӯзбакистон, балки тамоми кишварҳои поёноб зиён хоҳанд дид."
Хонуми Саидова афзуд, ки замонати лафзии ҷониби Тоҷикистон ба дард намехӯрад ва ба ҳамин далел Ӯзбакистон хостори санҷиши байналмилалии тарҳи "Роғун" аст. Ин санҷиш бояд замонат диҳад, ки сохтмони ин нирӯгоҳ ба мардуми Ӯзбакистон зарар нахоҳад расонд. Ҳамчунин хонуми Саидова афзуд, ки Ӯзбакистон бо сохтмони нирӯгоҳи обии "Роғун" мухолиф нест, баръакс кишвараш ҳамеша хоҳони он аст, ки Тоҷикистон инкишоф ёбад ва рушд кунад.
Аммо Шералӣ Гул, вазири энержӣ ва саноеъи Тоҷикистон, иддаъои ин намояндаи Ӯзбакистонро рад кард ва гуфт, ки Тоҷикистон тамоми тақозоҳои Ӯзбакистонро ба назар гирифтааст ва дар ин самт кор мекунад. Вай афзуд, ки Тоҷикистон дар ҳамкорӣ бо Бонки Ҷаҳонӣ бозрасии иқтисодӣ ва зистмуҳитии тарҳи "Роғун"-ро оғоз кардааст. Тоҷикистон нирӯгоҳи "Роғун"-ро дар он сурат месозад, ки тамоми асноди заруриро дар даст дошта бошад.
"Ҳамсоя ва ҳамхун"
Ҳамчунин вазири энержии Тоҷикистон ҷониби Ӯзбакистонро ба он муттаҳам кард, ки дар мавсими зимистон, ки мардуми Тоҷикистон аз норасоии барқ ранҷ мебаранд, кишвари "ҳамсоя ва ҳамхуни мо" кумак намекунад. Вай ин суолро матраҳ кард, ки чаро Ӯзбакистон дар фасли зимистон тронзити барқро, ки Тоҷикистон аз Туркаманистон харидорӣ мекунад, иҷоза намедиҳад?
Ҳамчунин, оқои Шералӣ афзуд, ки Тоҷикистон ба ҷониби Ӯзбакистон номае расмӣ барои ширкат дар сохтмони нирӯгоҳи "Роғун"-ро ирсол кардааст.
Дар охир Гул Шералӣ гуфт: "Сарфи назар аз он ки Ӯзбакистон намехоҳад бо Тоҷикистон ҳамкорӣ кунад, мо ба кишвари ҳамсоя кумак ҳохем кард. Мо обро барои онҳо намебандем ва наҳохем баст. Мо ба Ӯзбакистон обро бо миқдори кофӣ хоҳем дод."
Дар ҳамин ҳол, окодемисиян Собит Неъматуллоев, зилзилашиноси тоҷик, далоили Ӯзбакистонро дар бораи он ки нирӯгоҳи "Роғун" дар минтақаи хавфноки заминларза қарор дорад, рад кард. Ба гуфтаи вай, дар минтақаи сохтмони нирӯгоҳи "Роғун" дар 500 соли ахир ҳеч заминларзае ба шиддати беш аз 6 дараҷа сабт нашудааст.
Вай гуфт: "Мо ба ҳукумати Тоҷикистон пешниҳод кардем, ки нирӯгоҳро барои 9 дараҷаи заминҷунбӣ бисозанд, ҳукумат ва коршиносони Ӯзбакистон аз ин бохабар ҳастанд ва медонанд."
"Пули обро бояд пардохт"
Оқои Неъматулоев афзуд, ки Тоҷикистон хостори он аст, ки созмонҳои байналмилалӣ ин масъаларо санҷанд ва Тоҷикистон тамоми маводди лозимаро барои онҳо пешниҳод хоҳад кард. Вай афзуд: "Тамоми таҳқиқоти донишмандони хориҷӣ ва Тоҷикистон барои ҳамагон дастрас аст, мо омода ҳастем ин санадҳоро ба ҷониби Ӯзбакистон низ пешниҳод кунем."
Ин ҳам дар ҳолест, ки ба гуфтаи коршиноси дигар, профессори донишгоҳи сохтмони София, Борис Абаджиев, агар Тоҷикистон банди нирӯгоҳи "Роғун"-ро ба андозаи 335 метр насозад, истифода аз ин нирӯгоҳ самар нахоҳад дод. Ҳамчунин, ба гуфтаи вай, баъд аз лағви қарордод миёни ширкати русии "РусАл" тарафи Ӯзбакистон дар мавриди сохтмони ин нирӯгоҳ тардиди худро нишон медиҳад.
Оқои Абаджиев гуфт: "Донишмандони Ӯзбакистон ҳамеша ишора мекунанд, ки сохтмони ин нирӯгоҳ барои кишварҳои поёноб зиён хоҳад дошт. Ин ақида комилан ғалат аст. Ӯзбакистон худаш тарҳи сохтмони нирӯгоҳи "Роғун"-ро пешниҳод карда буд ва имрӯз аз ҳарфҳои худ даст мекашад."
Вай афзуд, ки кишварҳои поёноб бояд ба кишварҳои дорои захираҳои об барои ҷамъоварии об дар фасли зимистон ва сар додани он дар фасли тобистон барои мазореъ ҷуброн бипардозанд. Роҳи ҳалли дигари ин мушкил он аст, ки кишварҳои поёноб обро бихаранд.
Ин ҳам дар ҳолест, ки рӯзи чаҳоршанбе зимни суханронии худ дар ҳамош, раиси ҷумҳури Тоҷикистон аз ҳайъатҳо даъват кард, ки Клик "эҳсосотро канор гузоранд" ва роҳҳои ҳалли мушкилотро бо роҳи музокира ва ба таври муслиматомез пайдо кунанд. Эмомалӣ Раҳмон гуфт мушкили тақсими обро ба роҳи зӯрӣ ва таҳқиру даъвао наметавон ҳал кард.
Би-Би-Си
Адреси доимии маводи мазкур: http://www.ruzgor.tj/rogun/2455--qq-----.html
-
22.06.2025 14:51
126
Конфронси байналмилалӣ «Осиёи Марказӣ - меҳвари СҲШ»
-
09.06.2025 13:12
249
Иштирок дар чорабинии сатҳи баланд бахшида ба оғози Даҳсолаи байналмилалии амал оид ба илмҳои яхшиносӣ (криосферӣ), солҳои 2025-2034
-
01.06.2025 19:19
256
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар Ҳамоиши нахустини «Осиёи Марказӣ ва Италия» иштирок ва суханронӣ намуданд
-
07.05.2025 23:59
477
«Ситораи Исмат-достони фоҷиавӣ-қаҳрамонӣ!»
-
05.05.2025 12:47
584
9-уми май рӯзи Ғалаба бар фашизм ва ёде аз қаҳрамонони Ҷанги Бузурги Ватанӣ
-
04.05.2025 14:32
470
Саҳми фиристодагони Тоҷикистон дар таъмини ғалаба дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ (1941-1945)
-
25.06.2025 11:36
126
Мулоқоти ҳайати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо намояндагони Бонки Осиёии Сармоягузории Инфрасохторӣ
-
23.06.2025 14:53
129
Иштироки ҳайати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар 28-умин Форуми байналмилалии иқтисодии Санкт-Петербург
-
17.06.2025 19:39
195
Тоҷикистон ба ҷалби сармояи хориҷӣ таваҷҷӯҳи бештар зоҳир мекунад
-
14.10.2024 18:41
966
Дар Чин Саммити 6-уми ҷаҳонии воситаҳои ахбори омма доир гардид
-
06.05.2022 10:43
1674
Ҷанг ҳамчун таблиғоти бардурӯғ хизмат мекунад
-
02.09.2019 18:47
3366
Султони Ҳамад: «Дунёи рӯзноманигор ҳазор дунё дорад»
-
25.06.2025 11:34
122
«CASA-1000» намунаи ҳамкориҳои энергетикии минтақавӣ
-
25.06.2025 11:31
107
Харитаи роҳи ҳадафи 7-уми Рушди Устувор барои Тоҷикистон расман ифтитоҳ гардид
-
23.06.2025 14:51
124
Дурнамои рушди энергетикаи барқароршаванда: Душанбе мизбони конфронси байналмилалӣ
-
20.03.2025 11:59
501
Таҷлили Иди байналмилалии Наврӯз
-
06.01.2025 20:57
746
Китобе пурарзиш дар Лоҳутишиносии форсу тоҷик
-
18.11.2024 22:32
869
Дар Москва рушди ҳамкории муассисаҳои таълимӣ дар соҳаи фарҳангу санъат баррасӣ гардид
-
15.04.2025 11:44
447
Ба таваҷҷуҳи шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон:
-
13.04.2025 00:00
484
Мулоқоти вазир бо роҳбари намояндагии Cозмони байналмилалии муҳоҷират
-
11.04.2025 03:38
455
Мулоқоти вазири меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҳайати Федератсияи Русия
-
28.02.2025 13:34
733
Паёми шодбошии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба муносибати фарорасии моҳи шарифи Рамазон
-
03.10.2024 20:35
1007
Ҳайати Тоҷикистон дар Конференсияи вазирони маорифи давлатҳои аъзои Созмони ҷаҳонии исломӣ иштирок намуд
-
20.04.2023 15:58
1870
Иди Рамазон омаду моҳи Рамазон рафт….
-
07.03.2025 12:44
609
Ид муборак бонувону модарони азиз!
-
07.03.2025 12:19
591
Таҷлили “Рӯзи Модар” дар Вазорати меҳнат...
-
07.03.2022 13:27
1784
«ИДИ МОДАРОН МУБОРАК!»
-
19.09.2021 19:28
2105
АҲМАДШОҲИ МАСЪУД - РОДМАРДИ ҶАНГҲОИ РОСТИН - II
-
03.09.2021 08:38
2100
АҲМАДШОҲИ МАСЪУД - РОДМАРДИ ҶАНГҲОИ РОСТИН - I
-
25.06.2021 21:45
2312
«ФАРҲАНГИ СУЛҲУ ВАҲДАТ»
-
19.04.2025 15:59
513
Сиёсати ҷавонони Тоҷикистон: стратегия барои оянда
-
07.04.2025 11:03
458
Байни Кумитаҳои миллии олимпии Тоҷикистон ва Эрон Ёддошти тафоҳуми хамкорӣ ба имзо расид
-
03.10.2024 20:24
935
Варзишгари тоҷик Муҳидин Асадуллоев сазовори медали биринҷӣ гардид
-
10.08.2019 09:45
3059
Баъди 15 соли даргузашти Убайд Раҷаб
-
27.07.2014 13:33
3500
Пурсишеву посухе: Халифаҳоро метавон муфассири Қуръон номид ё не?
-
25.07.2014 12:34
3489
Хунрезӣ дар Фаластин ва хомӯшии оҷизонаи мо
-
18.12.2024 16:30
641
Маҷмааи Умумии СММ қатъномаи Русияро барои мубориза бо ситоиши фашизм қабул кард
-
21.11.2024 23:53
668
Русия ва Афғонистон ҳамкориҳои бисёрҷонибаро инкишоф медиҳанд
-
31.10.2024 18:42
615
ИМА самти низоъро боло мебарад: Оё ҷанги сеюми ҷаҳон моро интизор аст?