СУОЛҲОИ НОФАҲМОИ БОНКИ ҶАҲОНӢ ДАР МАВРИДИ РОҒУН
Бонки ҷаҳонӣ аз «ҷараён ва усули таҳқиқ»-и тарҳи нерӯгоҳи Роғун изҳори нигаронӣ мекунад. Зимни як баёния аз натиҷаҳои сафари Филипп Ле Уэру, ноиби президенти Бонки ҷаҳонӣ ба Душанбе, ин ниҳод аз раисҷумҳури Тоҷикистон хостори «дар шакли қаноатбахш ҳал кардани ҳама суолҳои боз» дар ин маврид шудааст. Дар ин баёния «суолҳои боз» дар «ҷараёну усули таҳқиқ»-и нерӯгоҳи Роғун тафсилоте оварда намешавад.
Намояндагии Бонки ҷаҳонӣ дар Душанбе масъулияти шарҳи ин баёнияро ба далели ба дафтари марказии бонк рабт доштани oн аз дӯши худ соқит кард. Ҳамчунин ниҳодҳои масъули Тоҷикистон, қабл аз ҳама вазорати энержӣ ва саноат ва ҳам «Барқи тоҷик» дар ин маврид изҳори беиттилоотӣ карданд ва ба ин суол, ки оё Тоҷикистон чаро ва чӣ тавр ба таҳқиқи Бонки ҷаҳонӣ дар нерӯгоҳи Роғун халал мерасонад, касе нахост сӯҳбат кунад.
Дар ҳамин ҳол, Мираҳмади Амиршоҳ, масъули матбуотии нерӯгоҳи Роғун мегӯяд, барои раҳбарони нерӯгоҳ рӯшан нест, ки асли матлаби Бонки ҷаҳонӣ чист. Вай афзуд, ҷониби Тоҷикистон худ мубтакири ташхиси фанниву зистмуҳитии нерӯгоҳ аст, на ягон ҷониби дигар: «Худи ҳукумати Тоҷикистон баромад аз Бонки ҷаҳонӣ хоҳиш кард, ки биёянд, экспертиза кунанд, бо чашми худ бубинанд ва хулосаашонро ба ҷаҳону ҳамсояҳои мо расонанд. Аммо то ба ҳол наомадаанд. Фақат Душанбе меоянду мераванд».
Бонки ҷаҳонӣ ишора мекунад, ки сар аз соли 1996 ин ниҳоди бузурги байнулмилалӣ ба 85 тарҳ ҳудуди 700 миллион доллар сармоягузорӣ кардааст. Ва ин тарҳҳо барои мардуми Тоҷикистон дастрасӣ ба маълумоти босифат, ёрии тиббӣ, такмили ҳуқуқ ба замин, афзоиши ҷойҳои корӣ дар деҳот, рушди бахши хусусиро содда мекунанд. Бино ба иттилои ин манбаъ, тайи солҳои 2009 – 2011 кӯмаки Бонки ҷаҳонӣ ба Тоҷикистон аз 75 ба 155 миллион доллар афзудааст.
Дар баёнияи Бонки ҷаҳонӣ омадааст, ки тарҳи коҳиши хароҷот дар сохтори барқрасонӣ бо сармоягузории Бонк 30 июни соли равон анҷом меёбад ва масъалаи сармоягузории ду таҳқиқ ба хотири мутолиоти фанниву иқтисодӣ ва баҳогузории таъсири зистмуҳитӣ ва иҷтимоии нерӯгоҳи Роғун ҳам сармоя ҷудо шудааст. Ҳамчунин гуфта мешавад, ба ин раванд кишварҳои ҳавза ҷалб хоҳанд шуд.
Бо ишора ба омор ва далелҳои Бонки ҷаҳонӣ иддае аз коршиносон мегӯянд, ин ниҳод бар аҳамияти фаъолиятҳои худ таъкид намуда, дар зимн Тоҷикистонро муттаҳам мекунад, ки тааҳҳудоташро бо ин ниҳод иҷро намекунад.
Нурулло Шулашов, собиқ директори сохтмони нерӯгоҳи Роғун мегӯяд, соле пеш дар нишасте бахшида ба нерӯгоҳи Роғун дар Алмаато Бонки ҷаҳонӣ пешниҳод карда буд, ки сарбанд 180 метр бошад. Вай афзуд, бо ҳамин гуна пешниҳоду изҳороти беасос ин ниҳод мӯҳлати иҷрои тааҳҳудаш сари ташхиси нерӯгоҳи Роғун бо Тоҷикистонро кашол медоду медиҳад:
«На фақат дар Тоҷикистон, балки дар тамоми ҷаҳон, вақте вазъи сиёсӣ масоили ҳалношуда дорад, сиёсатмадорон ба иттифоқи назар намерасанд, Бонки ҷаҳонӣ истифода мекунад. Онҳо дар ин корҳо хеле мутахассиси хубанд. Зарур ояд, то бист сол ҳам кори Роғунро кашол медиҳанд. Сиёсати онҳо чунин аст. Мо фурсатро аз даст додем. Ҳар қадар, ки маризӣ идома меёбад, табобат ё дахолати саривақтии ҷарроҳ нест, вазъи мариз бадтар мешавад».
Давлат Усмон, собиқ вазири иқтисоди Тоҷикистон бо ишора ба сиёсӣ шудани қазияи Роғун мегӯяд, кишварҳои минтақа ва қудратҳо мехоҳанд аз ин нерӯгоҳ ба нафъи худ истифода кунанд: «Ҳар як аз инҳо барои имтиёз гирифтан аз Узбакистону Тоҷикистон гоҳ ба ин ва гоҳ ба он тараф изҳори назар мекунанд. Аз ҳамин хотир, роҳи ягона ин аст, ки Тоҷикистон дигар ба кишварҳо ё созмонҳои байнулмилалӣ такя накунад ва худ пайи сохтмон шавад».
Мухолифати Узбакистон ба сохтмони нерӯгоҳи Роғун Тоҷикистонро маҷбур карда буд, ки соли 2010 бо Бонки ҷаҳонӣ сари ташхиси байнулмилалии ин тарҳ мувофиқат кунад. Ширкати фаронсавии "Coyne et Bellier" мутолаоти молию фаннӣ ва ширкати шветсарии "Poyry Energy" санҷиши зистмуҳитӣ ва иҷтимоии нерӯгоҳи Роғунро зимни тендер ба дӯш гирифта буданд. Натиҷаҳои аввалӣ бояд охири соли 2011 ба анҷом расида, имсол комил мешуд. Мақомоти Тоҷикистон ахиран эълом доштанд, ки натиҷаи ташхиси нерӯгоҳи Роғун аввали соли 2013 эълом мешавад.
Аммо баёнияи охир эҳтимоли ҳамкориҳои Бонки ҷаҳониву Тоҷикистонро дар масъалаи Роғун дар солҳои наздик зери суол мебарад.
«Озодӣ»
-
09.06.2025 13:12
221
Иштирок дар чорабинии сатҳи баланд бахшида ба оғози Даҳсолаи байналмилалии амал оид ба илмҳои яхшиносӣ (криосферӣ), солҳои 2025-2034
-
01.06.2025 19:19
227
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар Ҳамоиши нахустини «Осиёи Марказӣ ва Италия» иштирок ва суханронӣ намуданд
-
29.05.2025 11:19
278
Рустами Эмомалӣ бо Раиси Шурои Федератсияи Маҷлиси Федералии Русия Валентина Матвиенко мулоқот намуданд
-
07.05.2025 23:59
448
«Ситораи Исмат-достони фоҷиавӣ-қаҳрамонӣ!»
-
05.05.2025 12:47
558
9-уми май рӯзи Ғалаба бар фашизм ва ёде аз қаҳрамонони Ҷанги Бузурги Ватанӣ
-
04.05.2025 14:32
441
Саҳми фиристодагони Тоҷикистон дар таъмини ғалаба дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ (1941-1945)
-
23.06.2025 14:53
100
Иштироки ҳайати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар 28-умин Форуми байналмилалии иқтисодии Санкт-Петербург
-
17.06.2025 19:39
165
Тоҷикистон ба ҷалби сармояи хориҷӣ таваҷҷӯҳи бештар зоҳир мекунад
-
09.06.2025 13:07
172
Мулоқот бо намояндагони Бонки Олмонии рушд (KfW)
-
14.10.2024 18:41
940
Дар Чин Саммити 6-уми ҷаҳонии воситаҳои ахбори омма доир гардид
-
06.05.2022 10:43
1649
Ҷанг ҳамчун таблиғоти бардурӯғ хизмат мекунад
-
02.09.2019 18:47
3339
Султони Ҳамад: «Дунёи рӯзноманигор ҳазор дунё дорад»
-
25.06.2025 11:31
76
Харитаи роҳи ҳадафи 7-уми Рушди Устувор барои Тоҷикистон расман ифтитоҳ гардид
-
23.06.2025 14:51
94
Дурнамои рушди энергетикаи барқароршаванда: Душанбе мизбони конфронси байналмилалӣ
-
16.06.2025 22:49
136
Тренинги омӯзишӣ: Тақвияти дониш ва малака дар самти ҳамкориҳои фаромарзӣ дар соҳаи об
-
20.03.2025 11:59
479
Таҷлили Иди байналмилалии Наврӯз
-
06.01.2025 20:57
728
Китобе пурарзиш дар Лоҳутишиносии форсу тоҷик
-
18.11.2024 22:32
848
Дар Москва рушди ҳамкории муассисаҳои таълимӣ дар соҳаи фарҳангу санъат баррасӣ гардид
-
15.04.2025 11:44
420
Ба таваҷҷуҳи шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон:
-
13.04.2025 00:00
461
Мулоқоти вазир бо роҳбари намояндагии Cозмони байналмилалии муҳоҷират
-
11.04.2025 03:38
431
Мулоқоти вазири меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҳайати Федератсияи Русия
-
28.02.2025 13:34
709
Паёми шодбошии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба муносибати фарорасии моҳи шарифи Рамазон
-
03.10.2024 20:35
984
Ҳайати Тоҷикистон дар Конференсияи вазирони маорифи давлатҳои аъзои Созмони ҷаҳонии исломӣ иштирок намуд
-
20.04.2023 15:58
1841
Иди Рамазон омаду моҳи Рамазон рафт….
-
07.03.2025 12:44
589
Ид муборак бонувону модарони азиз!
-
07.03.2025 12:19
567
Таҷлили “Рӯзи Модар” дар Вазорати меҳнат...
-
07.03.2022 13:27
1761
«ИДИ МОДАРОН МУБОРАК!»
-
03.09.2021 08:38
2075
АҲМАДШОҲИ МАСЪУД - РОДМАРДИ ҶАНГҲОИ РОСТИН - I
-
25.06.2021 21:45
2287
«ФАРҲАНГИ СУЛҲУ ВАҲДАТ»
-
27.06.2019 05:52
2968
Муборак, ҳамватан, паймони ваҳдат!
-
19.04.2025 15:59
480
Сиёсати ҷавонони Тоҷикистон: стратегия барои оянда
-
07.04.2025 11:03
432
Байни Кумитаҳои миллии олимпии Тоҷикистон ва Эрон Ёддошти тафоҳуми хамкорӣ ба имзо расид
-
03.10.2024 20:24
913
Варзишгари тоҷик Муҳидин Асадуллоев сазовори медали биринҷӣ гардид
-
10.08.2019 09:45
3032
Баъди 15 соли даргузашти Убайд Раҷаб
-
27.07.2014 13:33
3476
Пурсишеву посухе: Халифаҳоро метавон муфассири Қуръон номид ё не?
-
25.07.2014 12:34
3459
Хунрезӣ дар Фаластин ва хомӯшии оҷизонаи мо
-
18.12.2024 16:30
619
Маҷмааи Умумии СММ қатъномаи Русияро барои мубориза бо ситоиши фашизм қабул кард
-
21.11.2024 23:53
644
Русия ва Афғонистон ҳамкориҳои бисёрҷонибаро инкишоф медиҳанд
-
31.10.2024 18:42
590
ИМА самти низоъро боло мебарад: Оё ҷанги сеюми ҷаҳон моро интизор аст?