"ПАНҶОҲ ДАЛЕЛ"-И ДОНИШМАНДИ ТОҶИК БАРОИ БУНЁДИ "РОҒУН"
Як донишманди тоҷик мегӯяд, мухолифати кишварҳои ҳамсоя ба бунёди нерӯгоҳҳои барқӣ дар Тоҷикистон ва Қирғизистон, на нишонаи ғамхорӣ дар ҳаққи баҳри Арал, балки идомаи рақобат барои ҷалби муштариёни бозори энержӣ дар минтақа аст.
Ҳаёт Одинаев, профессор ва доктори улуми иқтисодӣ дар “Паёми Донишгоҳи Миллии Тоҷикистон” дар мақолае таҳти унвони “50 далел барои бунёди Роғун” навиштааст, “фӯрушандагони суннатии нерӯи барқ як зарра хоҳиши дидани дигарон дар бозорҳои қадимии худро надоранд” ва аз ин рӯ доду фарёд мезананд, ки дар сурати бунёди нерӯгоҳи Роғун, Осиёи Марказӣ ба мусибату бадбахтӣ гирифтор хоҳад шуд.
Ҳаёт Одинаев навиштааст, Узбакистон бо “садои баландаш” танҳо нест ва кишварҳои дигаре ҳастанд, ки хомӯшона аз он ҳимоят мекунанд, чунки майле барои ислоҳи арсаи обталаби кишоварзӣ ва муборизаи ҷиддӣ бо мушкилоти экологии худ надоранд. Ба гуфтаи профессори тоҷик, ин кишварҳо мехоҳанд, бо доду фарёди “зиёни зистмуҳитӣ”, масъалаи тақсими об дар Осиёи Марказиро ба нафъи худ ҳал карда ва ҳамингуна дар бозори ташаккулёбандаи энержии минтақа мавқеъи худро мустаҳкам кунанд.
Мутахассиси тоҷик афзудааст, тарси кишварҳои мухолифи нерӯгоҳҳои барқӣ обӣ дар Тоҷикистону Қирғизистон аз он аст, ки ҳарду кишвар метавонанд, бо тавлиди нерӯи барқи арзону пок, тақозо ба нерӯи барқи бухорӣ ва рақобатпазирии ин навъи нерӯгоҳҳоро кам кунад, ки дар Узбакистону дигар кишварҳои Осиёи Марказӣ зиёданд ва ҳаворо олуда мекунанд. Профессори тоҷик иддао кардааст, ки Узбакистон аз ҳамин роҳ, аз манофеъи ширкатҳои нафтӣ ва истихроҷкунандаи ангишт ҳимоят мекунад, ки он ширкатҳо омодаанд ба хотири аз даст надодани суд, “чандин Аралро” қурбон кунанд.
Ҳаёт Одинаев мегӯяд, Тоҷикистону Қирғизистон, ки нерӯгоҳҳои ҳамсон месозанд, комилан ҳақ доранд, аз захираҳои фаровони обашон, баҳра гиранд, тавре ки Қазоқистону Туркманистону Узбакистон мекунанд, яъне газу нафту ангишти худро ба ҳар каси дилхоҳи худ ва бо қиммати ҷаҳонӣ мефӯрушанд. Дар идомаи мақола ин донишманди тоҷик, мавқеъи давлати Узбакистонро, ки мегӯяд, сарбанди Роғун сохта нашавад, як “дахолати фоҳиш” ба умури дохилии Тоҷикистон хонда ва гуфтааст, кишвараш ҳаққи қонунӣ дорад, бе машваратҳои изофӣ бо кишварҳои ҳамсоя ва албатта бо назардошти меъёрҳои амнияти иқтисодиву муҳити зистӣ ҳаргуна сарбанд ва бо ҳаргуна баландӣ бисозад.
Давлати Узбакистон мегӯяд, дар сурати бунёди нерӯгоҳи Роғун бо сарбанди бештар аз 300 метрӣ, барои обёрии киштзорҳои азимаш обӣ кофӣ нахоҳад дошт ва аз ин рӯ бояд чунин сарбандҳое дар кишварҳои болооби Осиёи Марказӣ сарчашмаи рӯдхонаҳои минтақа сохта нашавад.
Аммо Ҳаёт Одинаев, профессор ва ҳоло ректори Донишгоҳи Миллии Тоҷикистон мегӯяд, “ин мавқеъи пучи давлати Узбакистон, ки бебандуборӣ дар ҳавлии худро нодида гирифта ва ба ҳавлии ҳамсоя санг меандозад, хилофи ормонҳо ва манофеъи мардуми оддии Узбакистон аст, ки зиндагии аксарияти онҳо дар шолизору пахтазорҳо сипарӣ мешавад”.
Донишманди тоҷик меафзояд, таърихи баҳрабардорӣ аз захираҳои об, аз ҷумла аз рӯдхонаҳои фаромарзӣ нишон додааст, ки бо вуҷуди мухолифату норозигии ҳамсояҳо, иншооте ба монанди Роғун сохта хоҳад шуд.
Нерӯгоҳи барқи обии Роғун бо иқтидори 3600 мегават, дар сурати бунёд бузургтарин нерӯгоҳи барқи обӣ дар Осиёи Марказӣ хоҳад шуд ва Тоҷикистонро, аз кишвари мӯҳтоҷи нерӯи барқ ба фурӯшандаи бузурги он табдил медиҳад. Аммо сохтмони ин нерӯгоҳ ба мухолифати сахти кишварҳои ҳамсоя, бахусус Узбакистон дучор шуда ва муносиботи онро ба Тоҷикистон тираву тор кардааст.
«Озодӣ»
-
09.06.2025 13:12
221
Иштирок дар чорабинии сатҳи баланд бахшида ба оғози Даҳсолаи байналмилалии амал оид ба илмҳои яхшиносӣ (криосферӣ), солҳои 2025-2034
-
01.06.2025 19:19
227
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар Ҳамоиши нахустини «Осиёи Марказӣ ва Италия» иштирок ва суханронӣ намуданд
-
29.05.2025 11:19
278
Рустами Эмомалӣ бо Раиси Шурои Федератсияи Маҷлиси Федералии Русия Валентина Матвиенко мулоқот намуданд
-
07.05.2025 23:59
448
«Ситораи Исмат-достони фоҷиавӣ-қаҳрамонӣ!»
-
05.05.2025 12:47
558
9-уми май рӯзи Ғалаба бар фашизм ва ёде аз қаҳрамонони Ҷанги Бузурги Ватанӣ
-
04.05.2025 14:32
441
Саҳми фиристодагони Тоҷикистон дар таъмини ғалаба дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ (1941-1945)
-
23.06.2025 14:53
100
Иштироки ҳайати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар 28-умин Форуми байналмилалии иқтисодии Санкт-Петербург
-
17.06.2025 19:39
165
Тоҷикистон ба ҷалби сармояи хориҷӣ таваҷҷӯҳи бештар зоҳир мекунад
-
09.06.2025 13:07
172
Мулоқот бо намояндагони Бонки Олмонии рушд (KfW)
-
14.10.2024 18:41
940
Дар Чин Саммити 6-уми ҷаҳонии воситаҳои ахбори омма доир гардид
-
06.05.2022 10:43
1649
Ҷанг ҳамчун таблиғоти бардурӯғ хизмат мекунад
-
02.09.2019 18:47
3339
Султони Ҳамад: «Дунёи рӯзноманигор ҳазор дунё дорад»
-
25.06.2025 11:31
76
Харитаи роҳи ҳадафи 7-уми Рушди Устувор барои Тоҷикистон расман ифтитоҳ гардид
-
23.06.2025 14:51
94
Дурнамои рушди энергетикаи барқароршаванда: Душанбе мизбони конфронси байналмилалӣ
-
16.06.2025 22:49
136
Тренинги омӯзишӣ: Тақвияти дониш ва малака дар самти ҳамкориҳои фаромарзӣ дар соҳаи об
-
20.03.2025 11:59
479
Таҷлили Иди байналмилалии Наврӯз
-
06.01.2025 20:57
728
Китобе пурарзиш дар Лоҳутишиносии форсу тоҷик
-
18.11.2024 22:32
848
Дар Москва рушди ҳамкории муассисаҳои таълимӣ дар соҳаи фарҳангу санъат баррасӣ гардид
-
15.04.2025 11:44
420
Ба таваҷҷуҳи шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон:
-
13.04.2025 00:00
461
Мулоқоти вазир бо роҳбари намояндагии Cозмони байналмилалии муҳоҷират
-
11.04.2025 03:38
431
Мулоқоти вазири меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҳайати Федератсияи Русия
-
28.02.2025 13:34
709
Паёми шодбошии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба муносибати фарорасии моҳи шарифи Рамазон
-
03.10.2024 20:35
984
Ҳайати Тоҷикистон дар Конференсияи вазирони маорифи давлатҳои аъзои Созмони ҷаҳонии исломӣ иштирок намуд
-
20.04.2023 15:58
1841
Иди Рамазон омаду моҳи Рамазон рафт….
-
07.03.2025 12:44
589
Ид муборак бонувону модарони азиз!
-
07.03.2025 12:19
567
Таҷлили “Рӯзи Модар” дар Вазорати меҳнат...
-
07.03.2022 13:27
1761
«ИДИ МОДАРОН МУБОРАК!»
-
03.09.2021 08:38
2075
АҲМАДШОҲИ МАСЪУД - РОДМАРДИ ҶАНГҲОИ РОСТИН - I
-
25.06.2021 21:45
2287
«ФАРҲАНГИ СУЛҲУ ВАҲДАТ»
-
27.06.2019 05:52
2968
Муборак, ҳамватан, паймони ваҳдат!
-
19.04.2025 15:59
480
Сиёсати ҷавонони Тоҷикистон: стратегия барои оянда
-
07.04.2025 11:03
432
Байни Кумитаҳои миллии олимпии Тоҷикистон ва Эрон Ёддошти тафоҳуми хамкорӣ ба имзо расид
-
03.10.2024 20:24
913
Варзишгари тоҷик Муҳидин Асадуллоев сазовори медали биринҷӣ гардид
-
10.08.2019 09:45
3032
Баъди 15 соли даргузашти Убайд Раҷаб
-
27.07.2014 13:33
3476
Пурсишеву посухе: Халифаҳоро метавон муфассири Қуръон номид ё не?
-
25.07.2014 12:34
3459
Хунрезӣ дар Фаластин ва хомӯшии оҷизонаи мо
-
18.12.2024 16:30
619
Маҷмааи Умумии СММ қатъномаи Русияро барои мубориза бо ситоиши фашизм қабул кард
-
21.11.2024 23:53
644
Русия ва Афғонистон ҳамкориҳои бисёрҷонибаро инкишоф медиҳанд
-
31.10.2024 18:42
590
ИМА самти низоъро боло мебарад: Оё ҷанги сеюми ҷаҳон моро интизор аст?