Роғун

"РОҒУН" - ЯКЕ АЗ 10 МАВЗӮИ СЕРХОНАНДАТАРИНИ УЗБАКИСТОН

Хабарҳо дар бораи зарари нерӯгоҳи «Роғун» дар Узбакистон ба қатори даҳгонаи серхонандатарини соли 2012 дохил шудаанд.

Хабаргузории минтақавии «СA-NEWS», ки аз панҷ кишвари Осиёи Миёна хабар пахш мекунад, эълон медорад, ки дар соли 2012-ум гузориши таҳлилӣ дар бораи зарари нерӯгоҳи Роғун, ки бар асоси пажуҳиши олимони донишгоҳҳои амрикоӣ таҳия гардид, дар Узбакистон мавриди таваҷҷуҳи зиёд қарор гирифт. Тибқи таҳлилҳои СA-NEWS гузориш оиди Роғун баробари хабарҳо дар бораи Гулнора Каримова, духтари раисиҷумҳури Узбакистон, баҳси МТС бо мақомоти узбак ва манъи туйу маъракаҳои бошукуҳ ба қатори даҳгонаи серхонандатрин дар Узбакистон   ворид гардидааст.

СA-NEWS пажуҳиши Шоҳрух Мирзоҷалилов аз донишгоҳи New Mexico State University, Том М.ДеСуттер ва Ҷай Лейтч аз Донишгоҳи North Dakota State University-ро зикр кардааст, ки дар Иёлоти Муттаҳидаи Амрико анҷом додаанд. Тибқи он дар сурати бунёди нерӯгоҳи Роғун, ба бахши кишоварзии Узбакистон солона 600 миллион доллар зиён ворид мешудааст.

Пажуҳишгарон менависанд, дар сурати бунёди нерӯгоҳи Роғун кишварҳои поёноб, аз ҷумла Узбакистон, ба мушкили камбуди об рӯбарӯ шуда, Маҷмӯи маҳсулоти дохилии ин кишвар то ду дарсад коҳиш хоҳад ёфт. "Ҳамчунин беш 300 ҳазор нафар ҷои кори худро аз даст медиҳанд",-гуфта шудааст дар пажӯҳиш.

Тибқи ин таҳқиқот, барои пур кардани обанбори Роғун 12 солу чаҳор моҳ вақт лозим будааст, ки дар ин муддат обанборҳои дигар ба камбуди об дучор хоҳанд шуд. Ба андешаи муаллифон, дар ҳолати ба истифода додани нерӯгоҳи Роғун, дар фасли тобистон рехтани об ба Узбакистон то 18 дарсад коҳиш ёфта, аммо дар фасли зимистон то 54 дарсад афзоиш меёбад.

Ин ба он маънист, ки бахши кишоварзии Узбакистон аз моҳи май то моҳи сентябр дучори камбуди об шуда, аммо дар вақти тирамоҳу зимистону баҳор дар пайи сарозер шудани оби бисёр дучори обхезиҳо мешавад. "Ин ҳолат ба он оварда мерасонад, ки 506 ҳазор гектар замин (11 дарсад заминҳои корам) корношоям ва 336 ҳазор бекор хоҳанд монд",-омадааст дар гузориш.

Нерӯгоҳи барқии обии Роғун, ки Эмомалӣ Раҳмон, раиси ҷумҳури Тоҷикистон онро масъалаи “ҳаёту мамоти” кишвар хондааст, дар сурати бунёд бо иқтидори 3600 мегават бузургтарин нерӯгоҳ дар Осиёи Марказӣ хоҳад шуд ва Тоҷикистонро аз як кишвари муҳтоҷи нерӯи барқ ба содиркунандаи он табдил хоҳад дод. Аммо аз замони шурӯи корҳои сохтмонӣ дар ин нерӯгоҳ дар чанд соли пеш, кишварҳои поёноби Осиёи Марказӣ бахусус Узбакистон сарсахтона ба бунёди он муқовимат кардаанд.

Ин кишварҳо мегӯянд, дар сурати бунёди Роғун, ки маҷрои об аз рӯдхонаҳои Тоҷикистон, ки то ба Узбакистону Қазоқистону Туркманистон мерасанд, камтар шуда ва боиси камобӣ дар он кишварҳо хоҳад шуд. Давлати Тоҷикистон мегӯяд, ин иддао асосе надоранд, зеро об дар садди Роғун ба тадриҷ ва дар муддати бештар аз як даҳсола ҷамъ карда мешавад.

«Озодӣ»